การใช้บริการแพทย์แผนไทยของผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 ในโรงพยาบาลชุมชน จังหวัดปทุมธานี
คำสำคัญ:
การแพทย์แผนไทย, ผู้ป่4วยเบาหวานชนิดที่ 2, โรงพยาบาลชุมชน, การใช้บริการบทคัดย่อ
การแพทย์แผนไทยในโรงพยาบาลชุมชนพัฒนาศักยภาพ เพื่อให้ผู้ป่วยมาใช้บริการได้เพิ่มขึ้น การวิจัยแบบ ภาคตัดขวางนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินอัตราการใช้บริการแพทย์แผนไทย ของผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 และ วิเคราะห์ปัจจัยที่สัมพันธ์กับการใช้บริการแพทย์แผนไทย ในโรงพยาบาลชุมชน จังหวัดปทุมธานี เก็บข้อมูลจากกลุ่ม ตัวอย่าง ผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 ในแผนกผู้ป่วยนอก จำนวน 260 คน ระหว่างเดือนธันวาคม 2563 ถึง กุมภาพันธ์ 2564 จากโรงพยาบาลชุมชน 2 แห่ง สุ่มตัวอย่างแบบกลุ่ม เครื่องมือเก็บข้อมูลเป็นแบบสอบถามแบบให้ตอบด้วยตนเอง ความเชื่อมั่นแบบสอบถามการเข้าถึงบริการ เท่ากับ 0.87 เก็บข้อมูล วิเคราะห์ข้อมูลโดยสถิติเชิงพรรณนา สถิติไคสแควร์ และสถิติ binary logistic regression ที่ระดับนัยสำคัญ 0.05 ผลวิจัย พบว่า อัตราการใช้บริการแพทย์แผนไทยในโรงพยาบาลชุมชนเท่ากับร้อยละ 27.3 ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการใช้บริการแพทย์แผนไทยใน โรงพยาบาลชุมชนจากผลวิเคราะห์ multiple logistic regression ได้แก่ การเข้าถึงบริการแพทย์แผนไทย (AOR=12.65, 95% CI 6.24-25.66) การได้รับข้อมูลด้านการแพทย์แผนไทย (AOR=2.51, 95% CI 1.04-6.10) และไม่ได้ ประกอบอาชีพ (AOR=2.32, 95% CI 1.12-4.79) จากผลวิจัยนี้เสนอแนะให้ผู้กำหนดนโยบายระดับจังหวัดหา มาตรการสนับสนุนการเข้าถึงบริการในด้านความสะดวก และด้านความพร้อมในการจัดบริการเพื่อเพิ่มการใช้บริการ แพทย์แผนไทยของผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 ในโรงพยาบาลชุมชน
Downloads
เอกสารอ้างอิง
World Health Organization. WHO traditional medicine strategy: 2014-2023. Geneva: World Health Organization; 2013.
รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย. ราชกิจจานุเบกษา เล่ม ที่ 134, ตอนที่ 40 ก (ลงวันที่ 6 เมษายน 2560).
คณะอนุกรรมการจัดทำยุทธศาสตร์การพัฒนาภูมิปัญญาไท สุขภาพวิถีไท ฉบับที่ 3 (พ.ศ. 2560- 2564), บรรณาธิการ. คณะกรรมการพัฒนาภูมิปัญญาท้องถิ่นด้านสุขภาพแห่งชาติ สำนักงานคณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติ. ยุทธศาสตร์การ พัฒนาภูมิปัญญาไท สุขภาพวิถีไท ฉบับที่ 3 (พ.ศ. 2560- 2564). กรุงเทพมหานคร: อุษาการพิมพ์; 2560.
สมาคมโรคเบาหวานแห่งประเทศไทย, สมาคมต่อมไร้ท่อ แห่งประเทศไทย, กรมการแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข, สำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ. แนวทางเวชปฏิบัติ สำหรับโรคเบาหวาน 2560. พิมพ์ครั้งที่ 3. ปทุมธานี: ร่มเย็นมีเดีย; 2560.
Wanchai A, Phrompayak D. Patient experiences using complementary and alternative medicine for type 2 diabetes mellitus in Thailand. Pacific Rim International Journal of Nursing Research 2017;21(4):331-40.
ชุลีกร สอนสุวิทย์, ชบาไพร โพธิ์ สุยะ, ดวงกมล จรูญวนิชกุล, นรัถภร พิริยะชนานุสรณ์. การใช้สมุนไพรและผลิตภัณฑ์เสริม อาหารที่มีโอกาสเกิดอันตรกิริยากับยาที่ใช้ในผู้ป่วยโรคเรื้อรัง. วารสารไทยเภสัชศาสตร์และวิทยาการสุขภาพ 2555; 7(4):149-54.
สำนักงานสถิติแห่งชาติ. การสำรวจพฤติกรรมการดูแลรักษา ตนเองด้วยการแพทย์แผนไทยและสมุนไพรของครัวเรือน พ.ศ.2556. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานสถิติแห่งชาติ; 2557.
Andersen RM. Revisiting the behavioral model and access to medical care: does it matter? Journal of Health and Social Behavior 1995;36:1-10.
Penchansky R, Thomas JW. The concept of access definition and relationship to consumer satisfaction. Medical Care 1981;19(2):127-40.
สำนักตรวจราชการกระทรวงสาธารณสุข กองตรวจราชการ. สรุปผลการตรวจราชการกระทรวงสาธารณสุขประจำปี งบประมาณ พ.ศ.2561 รอบที่ 2. นนทบุรี: สำนักตรวจราชการกระทรวงสาธารณสุข กองตรวจราชการ; 2561.
Daniel WW, Cross CL. Biostatistics: a foundation for analysis in the health sciences. 10thed. Singapore: John Wiley & Sons; 2013.
กระทรวงสาธารณสุข. อัตราผู้ป่วยเบาหวานทีขึ้นทะเบียน และมารับการรักษาในเขตพื้นที่รับผิดชอบปีงบประมาณ 2563 [อินเทอร์เน็ต]. 2563 [สืบค้นเมื่อ 2 ก.ค. 2563]. แหล่ง ข้อมูล: https://hdcservice.moph.go.th
Best JW. Research in education. NJ: prentice-hall inc; 1981.
ณัฏฐ์ธัญศา ยิ่งยงเมธี, ศิริมา วงศ์แหลมทอง, นิธิมา สุภารี. ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการใช้แพทย์แผนไทย ในการดูแลสุขภาพของผู้ป่ วยเบาหวาน. วารสารแพทย์เขต 4-5 2562;38(2):102-12.
Naja F, Mousa D, Alameddine M, Shoaib H, Itani L, Mourad Y. Prevalence and correlates of complementary and alternative medicine use among diabetic patients in Beirut, Lebanon: a cross-sectional study. BMC Complementary and Alternative Medicine 2014;14:185.
จตุภูมิ นีละศรี, บุญยง เกี่ยวการค้า, จุฑาทิพย์ ศีลบุตร, จิราพร ชมพิกุล. ปัจจัยที่สัมพันธ์กับการใช้การแพทย์ผสมผสานและแพทย์ทางเลือกในผู้ป่ วยเบาหวาน ศูนย์สุขภาพชุมชน องค์พระปฐมเจดีย์ จังหวัดนครปฐม. วารสารแพทย์- เขต 4-5 2563;39(2):264-78.
ขวัญชนก เทพปัน, นวรัตน์ สุวรรณผ่อง, นพพร โหวธีระกุล. การตัดสินใจเลือกใช้บริการแพทย์แผนไทยของประชาชน ผู้มาใช้บริการที่โรงพยาบาลทั่วไป จังหวัดราชบุรี. วารสารวิทยาลัยพยาบาลพระปกเกล้า จันทบุรี 2560;28(2):80-92.
มนชนก ชูวรรธนะปกรณ์, เกษแก้ว เสียงเพราะ. ปัจจัยที่มี ผลต่อการตัดสินใจเข้ารับบริการนวดแผนไทยของผู้สูงอายุ ในจังหวัดพะเยา. วารสารสุขศึกษา 2563;43(1):87-99.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
วิธีการอ้างอิง
ฉบับ
บท
การอนุญาต
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
